Hemelvaart en wederkomst: onlosmakelijk verbonden

Hemelvaartsdag lijkt soms een beetje een ‘verloren’ feestdag. Het is een fijne vrije dag om eropuit te gaan, want tja, wat vieren we eigenlijk?

Er is geen onderzoek naar gedaan en ik kan dus ook geen exacte gegevens noemen, maar het is mij de laatste jaren wel opgevallen dat veel evangelische gemeentes geen dienst houden op Hemelvaartsdag. In tegenstelling trouwens tot de meeste traditionele kerken die dat wel doen.
In het verleden werden op Hemelvaartsdag wel bijzondere evenementen georganiseerd: zoals de ‘Jubeldagen’ van de NCRV, conferenties en een speciale dag met de toepasselijke naam Kroningsdag.
Maar voor de meeste Nederlanders – christen en niet-christen – is het een dag van ontspanning, recreatie, picknicken of winkelen geworden … een gewone, lekkere vrije dag. Dat is eenieder van harte gegund. Maar als het daarbij blijft op deze donderdag (dit jaar op 26 mei) dan is dat toch wel een groot gemis. Want Hemelvaartsdag is juist één van de belangrijkste christelijke feestdagen.

Opgenomen

Op de vraag van de discipelen of Hij binnen afzienbare tijd het koningschap zou herstellen, antwoordde Jezus: ‘Het is niet aan jullie om te weten wat de Vader in zijn macht heeft vastgesteld over de tijd en het ogenblik waarop deze gebeurtenissen zullen plaatsvinden. Maar wanneer de Heilige Geest over jullie komt, zullen jullie kracht ontvangen om mijn getuigen te zijn in Jeruzalem, in heel Judea en Samaria, tot aan de uiteinden van de aarde.’
Toen Hij dit gezegd had, werd Hij voor hun ogen omhoog geheven en opgenomen in een wolk, zodat ze Hem niet meer zagen. Terwijl Hij zo van hen wegging en zij nog steeds naar de hemel staarden, stonden er opeens twee mannen in witte gewaden bij hen. Ze zeiden: ‘Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Deze Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie Hem naar de hemel hebben zien gaan’ (Handelingen 1:6-11 NBV21).

Triomftocht

Er is geen duidelijke beschrijving van wat er allemaal gebeurde toen Jezus naar de hemel ging. Zouden de engelen gezongen hebben, zouden ze misschien een erehaag hebben gevormd om Hem te verwelkomen? Paulus beschrijft het met de woorden uit Psalm 68 en citeert in Efeziërs 4:8: Toen Hij opsteeg naar omhoog, voerde Hij gevangenen mee en schonk Hij gaven aan de mensen.
In de oudheid maakte de vorst die een overwinning behaald had, een ‘triomftocht’ waarbij de gevangengenomen vijanden geketend meegevoerd werden als een soort buit. Ze werden onderweg uitgejouwd, terwijl de triomferende vorst werd toegejuicht. Tegelijkertijd ontvingen de onderdanen die langs de route stonden, geschenken van de overwinnaar, en in dat beeld past ook deze bijzondere tekst. Hemelvaart is de triomfale intocht van de opgestane Heer in de hemel en tien dagen later werd als een geschenk op de Pinksterdag de Heilige Geest uitgestort!

Aan Gods rechterhand

Al heel snel na de uitstorting van de Heilige Geest en het ontstaan van de gemeente, moesten de discipelen zich verantwoorden voor alle bijzondere gebeurtenissen die plaatsvonden. Wonderen vonden plaats, mensen kwamen tot bekering en de gevestigde religieuze orde had er grote moeite mee: Petrus en de andere apostelen moesten verschijnen voor het Sanhedrin. Centraal in hun antwoord staan deze woorden: De God van onze voorouders heeft Jezus weer tot leven gewekt, nadat u Hem had vermoord door Hem aan een kruishout te hangen. God heeft Hem een plaats gegeven aan zijn rechterhand, Hem tot leidsman en redder verheven om Israël tot inkeer te brengen en het zijn zonden te vergeven (Handelingen 5:30-31).
Kort na deze gebeurtenis werd Stefanus, een van de pas gekozen diakenen, gevangengenomen en moest ook hij zich verantwoorden voor het Sanhedrin. Hij hield een indrukwekkende toespraak die tot grote woede leidde. Handelingen 7:55-56 vertelt wat er op dat moment gebeurde: Maar vervuld van de Heilige Geest sloeg Stefanus zijn blik op naar de hemel en zag de luister van God, en Jezus, die aan Gods rechterhand stond, en hij zei: ‘Ik zie de hemel geopend en de Mensenzoon, die aan Gods rechterhand staat.’

Paulus – toen nog Saulus – zal later vast nog vaak aan dit moment hebben teruggedacht, want hij stond erbij, zorgde voor de kleding van de aanklagers en keurde de moord op Stefanus goed (7:58; 8:1). In brieven aan de gemeentes in Rome en Kolosse verzekert Paulus de gelovigen van het belang van de plaats die Jezus heeft ingenomen. Aan de rechterzijde van een vorst stond de belangrijkste machthebber; aan de rechterzijde van God heeft Jezus zijn plaats ingenomen. Ook Petrus schrijft erover: De doop brengt redding dankzij de opstanding van Jezus Christus, die de hemel is binnengegaan en nu aan Gods rechterhand zit, terwijl de engelen, machten en krachten aan Hem onderworpen zijn (1 Petrus 3:21b-22).

Hemelvaart – zeven heilsfeiten

De hemelvaart van Jezus Christus bracht Hem aan de rechterhand van God, maar heeft een nog veel grotere betekenis. In het boek Woord en Geest – hoofdlijnen van de theologie van de Pinksterbeweging worden zeven heilsfeiten genoemd, die volgen op Jezus’ hemelvaart:

1. Jezus is nu onze Hogepriester; als onze Hogepriester verschijnt Hij namens ons voor God (Hebreeën 9:24; Hebreeën 4:14).
2. Onze toegang tot de Vader is verzekerd (Hebreeën 4:14-16).
3. Christus is het Hoofd van de gemeente geworden (Efeze 1:22; Kolossenzen 1:18).
4. De Heilige Geest is uitgestort op degenen die geloven (Johannes 16:7; Johannes 14:16; Handelingen 2:33).
5. Hij gaf gaven aan de mensen en aan de gemeente (1 Korinthe 12:8-31; Efeze 4:8-13).
6. Jezus bereidt een plaats voor de zijnen (Johannes 14:2).
7. Hij beloofde te zullen terugkeren (Johannes 14:3).

Wederkomst

Wie vandaag Jeruzalem bezoekt zal zeker ook de Olijfberg bezoeken; het is een prachtig panorama om de stad zo voor je te zien liggen, met het indrukwekkende plein waar ooit de tempel heeft gestaan. Je ziet er ook de gouden poorten, dichtgemetseld in opdracht van een Turkse keizer die had gehoord dat de komende koning, de Messias, door de oostelijke poort de stad binnen zou komen.
In 2009 maakten mijn vrouw Nelly en ik een reis met de bewoners van de Pinnenburg uit Putten, een christelijke instelling voor mensen met een beperking. Toen we boven op de Olijfberg stonden vroeg een van hen mij met een serieuze blik: “Hier is Jezus toch naar de hemel gegaan? En Hij heeft toch ook beloofd dat Hij hier weer terug zal komen?” Ik knikte. Hij dacht even na en zei toen: “Nu we hier toch zijn, zou Hij toch ook vandaag kunnen komen?” Zonder het misschien helemaal te beseffen had onze jonge vriend helemaal gelijk, want de hemelvaart van Jezus is onlosmakelijk verbonden met zijn wederkomst.
Deze Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie Hem naar de hemel hebben zien gaan (Handelingen 1:11).

*Alle teksten uit de Nieuwe Bijbelvertaling 2021

Tekst: Henk Dik